Yıllardır; Finansal Denetim, Uygunluk Denetimi, Muhasebe Denetimi, Performans Denetimi, Ekonomik Denetim, Teftiş, İç Kontrol gibi denetim uygulamaları ile işletme ve kurumların her yönden denetimini yapmaya ve faaliyetleri hakkında ilgili taraflara güvence vermeye çalışıyoruz.
Gerçekte, işletme ve kurumların ekonomiye karşı yükümlülükleri de olmalı ve bu yükümlülükler de denetlenmelidir. Toplumsal ekonomi açısından işletmelerin üstlendikleri önemli yükümlülükler belirlenmeli, netleştirilmeli, uygulanmalı ve denetlenmelidir. Bu yükümlülükler temel olarak şöyle özetlenebilir:
Bir işletme ya da kurum, içinde bulunduğu iktisadi çevre bakımdan hem karlı hem de verimli olmalıdır. Elindeki kaynakları atıl bırakmaksızın, gereksiz kullanıma yol açmaksızın tam istihdama yakın düzeyde kullanmalıdır.
İşletme ve kurumlar; ellerindeki kaynakları verimli ve etkin kullanıp kullanmadıkları, atıl kapasiteye sahip olup olmadıkları, aşırı kar ya da zarar durumunun oluşup oluşmadığı, eksik bilgi bulunup bulunmadığı, fiyat esnekliklerini önleyecek mekanizma barındırıp barındırmadıkları gibi konularda mutlaka denetime tabi tutulmalıdırlar.
İktisadi Denetim olarak adlandırabileceğimiz bu denetim uygulamasında da diğer denetim uygulamalrında olduğu gibi en az iki taraf olmalıdır. Taraflardan biri denetlenen iken diğeri, toplumsal menfaati temsil eden sivil toplum kuruluşları ya da kamu otoritesi olmalıdır.
İktisadi denetim kavramı için kısa bir tanım yaparak işe başlayabiliriz;
İşletme veya kurumların varlıklarının ve faaliyetlerinin bir sonucu olarak, iktisadi hayata katkıları ve iktisadi hayatta neden oldukları kayıpları ortaya koymak suretiyle, bu işletme veya kurumların genel iktisadi yapı içindeki yerini analiz etme ve raporlama faaliyetidir.
Serkan GÜL
CIA, CPA, MBA
